αποψεις
Η κλιματική αλλαγή είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο που θα επιφέρει σημαντικές αλλαγές στη ζωή του ανθρώπου σε πολλά επίπεδα. Δεν ανήκω στην κατηγορία εκείνων που πιστεύουν ότι αυτές οι αλλαγές θα είναι καταστροφικές. Πιστεύω όμως ότι όλοι μας πρέπει να δώσουμε την δέουσα σημασία ώστε οι πράξεις μας να είναι προς την κατεύθυνση της σωστής και ορθολογικής αντιμετώπισης. Πολλοί είναι οι τομείς που θα επηρεαστούν μακροπρόθεσμα από την επερχόμενη κλιματική αλλαγή, όπως για παράδειγμα το φυσικό και το αστικό περιβάλλον, η γεωργία, η κτηνοτροφία, οι μεταφορές, ο τουρισμός, η αντιμετώπιση ακραίων καιρικών φαινομένων στα πλαίσια της πολιτικής προστασίας και πολλοί άλλοι. Η εξέλιξη της επιστήμης μας δίνει την δυνατότητα να στηριζόμαστε σε ασφαλή και τεκμηριωμένα συμπεράσματα σε ότι έχει σχέση με την χρονική εξέλιξη των καιρικών συνθηκών, άρα και με την εξέλιξη του κλίματος στον πλανήτη.
Όλοι πρέπει να σταθούμε απέναντι σε αυτό το φαινόμενο και να θέσουμε τις σωστές βάσεις προς όφελος όλου του κόσμου. Η τοπική Αυτοδιοίκηση ήταν και παραμένει ο πιο κοντινός θεσμός προς τον πολίτη. Αυτή την θεσμική αρμοδιότητα που περιγράφεται στο σύνταγμα της Ελλάδος δεν θα την απεμπολήσουμε ποτέ!
Θα στηρίξουμε με όλα τα μέσα που διαθέτουμε τις πρωτοβουλίες που απαιτούνται ώστε να συμβάλλουμε αποφασιστικά στην αντιμετώπιση αυτού του παγκόσμιου φαινομένου. Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε όσους περισσότερους μπορούμε ενεργούς πολίτες.
Πολίτες που θα νοιάζονται για την ποιότητα στην καθημερινότητα τους και θα προστατεύουν το περιβάλλον.
Αυτός είναι και ο σημαντικότερος λόγος που αποφασίσαμε την υλοποίηση ενός τόσο σημαντικού συνεδρίου για την Κλιματική Αλλαγή, για τον ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην ευαισθητοποίηση της κοινωνίας και την στάση της Θεσσαλών εκπροσώπων απέναντι σε αυτή την παγκόσμια πρόκληση.
Είναι γεγονός ότι εμείς στην αυτοδιοίκηση, έχουμε πολύ δουλεία να κάνουμε προς αυτή την κατεύθυνση. Δεν θα ήταν υπερβολή να διατυπώσω την άποψη, ότι οι Δήμοι είναι ίσως οι πιο οργανωμένοι δημόσιοι φορείς, παρά τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Θα ήταν όμως υπερβολή εάν έλεγα ότι από μόνοι τους μπορούν να δώσουν όλες τις απαντήσεις σε αυτό το τεράστιο ζήτημα.
Μόνο μέσα από την δικτύωση φορέων μπορούμε να είμαστε αποτελεσματικοί και να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων. Υπουργεία, Α΄ και Β΄ βαθμός Τ.Α., Επιμελητήρια, εθελοντικές οργανώσεις , πολίτες και τόσοι άλλοι πρέπει να δρομολογήσουν άμεσα συνεργασίες.
Δείτε μόνο πως υλοποιείται το συγκεκριμένο συνέδριο. Εκτός από την ΠΕΔ Θεσσαλίας, συνδιοργάνωνες είναι τα Τεχνικά Επιμελητήρια Κεντρικής & Δυτικής Θεσσαλίας και Μαγνησίας, το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο και η ΕΘΕΜ, ενώ τελεί υπό την αιγίδα τριών Υπουργείων (Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών ) και της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Ως πρόεδρος της ΠΕΔ Θεσσαλίας δηλώνω απερίφραστα ότι είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε με όλους τους εξειδικευμένους και πρόθυμους φορείς, για τον κοινό μας στόχο.
Η υλοποίηση του συνεδρίου «ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ: Η Αυτοδιοίκηση και η Θεσσαλία μπροστά στην παγκόσμια πρόκληση» είναι ίσως μια από τις πιο σημαντικές αποφάσεις της ΠΕΔ Θεσσαλίας. Λαμβάνοντας υπόψη τη δομή του συνεδρίου, τους συντελεστές που δούλεψαν για την υλοποίηση του, τους αξιόλογους εισηγητές και τις επιτροπές του, δηλώνω σίγουρος ότι τα συμπεράσματα που θα προκύψουν θα είναι προς την σωστή κατεύθυνση και θα αναγορευτούν ως το απόλυτο εργαλείο για όλους τους θεσμοθετημένους φορείς.
Ο Πρόεδρος της ΠΕΔ Θεσσαλίας
Κωτσός Γεώργιος
Δήμαρχος Μουζακίου
Η κλιματική αλλαγή από φυσικά αίτια - για την ακρίβεια η κλιματική μεταβλητότητα - απετέλεσε καταρχήν μία εγγενή διαδικασία του Περιβάλλοντος στην ιστορική μεταβολή του παγκοσμίου κλίματος και των μετεωρολογικών συνθηκών που εκτείνονται σε μεγάλη χρονική κλίμακα και οφείλονται σε φυσικές διαδικασίες.
Προστέθηκε όμως σ’ αυτό και η «εξωτερική επίδραση», αυτή των ανθρώπινων δραστηριοτήτων με σοβαρές επιπτώσεις στο κλίμα. Διαμορφώνοντας έτσι ένα μεταβαλλόμενο Φυσικό Περιβάλλον που σε πολλές περιπτώσεις δεν έχει τη δυνατότητα της αυτοανατροφοδότησης και προσαρμογής.
Η υπερκατανάλωση προϊόντων του πρωτογενή τομέα, η αλόγιστη υπερκατανάλωση των φυσικών πόρων και η αύξηση του πληθυσμού της γης οδήγησε σε υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος. Αυτό και σε κοινωνικό επίπεδο δημιούργησε μια ανισορροπία μεταξύ των χωρών του ανεπτυγμένου και αναπτυσσόμενου κόσμου.
Η αειφόρος ανάπτυξη μπορεί να αποτελεί ένα δεδηλωμένο παγκόσμιο σκοπό κρατών, φορέων, πολιτών όμως, σε αρκετές περιπτώσεις ο σκοπός αυτός δεν εξυπηρετείται σε ισότιμη παγκόσμια βάση. Σε αρκετές περιπτώσεις ασκούνται πολιτικές που ενώ «εντός του κρατικού εδάφους» ακολουθούν τους στόχους για την κλιματική αλλαγή, εκτός σε γεωγραφικά μήκη και πλάτη «επιρροής» και μάλιστα, μη ανεπτυγμένων έως και φτωχοποιημένων ασκούνται πολιτικές «αμετροεπούς περιβαλλοντικά αναπτυξιακού προσανατολισμού».
Θεωρώ ότι, με βάση τις δυνατότητες της εποχής οφείλουμε να διατυπώσουμε ένα συγκροτημένο δυικό στρατηγικό πλαίσιο : για την «κλιματική μεταβολή» και την «κλιματική αλλαγή».
Προσαρμόζοντας έτσι το μοντέλο διαβίωσης στη Γη που θα περιλαμβάνει όλες τις βασικές ανάγκες αλλά και όλους τους αναπτυξιακούς στόχους σε ένα κλιματικά προσαρμοσμένο «Πρότυπο Αξιοβίωτης παρουσίας του ανθρώπου και Αειφόρου Αναπτυξιακού μοντέλου». Με παραγωγικό και καταναλωτικό μοντέλο που θα μετριέται αυστηρά νε συγκεκριμένο ενιαίο πλαίσιο περιβαλλοντικών δεικτών, ανά κράτος και ανά «κλιματική περιοχή» της γης (που θα ορισθούν με αναλογίες όμοιων χαρακτηριστικών)
Σε χωρική αναφορά και θεσμική οντότητα η ΕΕ και τα κράτη μέλη της ήταν η πρώτη μεγάλη οικονομία που ανακοίνωσε τις INDC της για τις διαπραγματεύσεις που έγιναν στη διάσκεψη COP 21 στο Παρίσι στις αρχές Δεκεμβρίου του 2015. Με έγκριση 4 σημαντικών στόχων για το 2030.
Η συμφωνία σχετικά με το πλαίσιο 2030, ειδικά ο στόχος μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου εντός της ΕΕ κατά τουλάχιστον 40%, αποτελεί και τη βάση της συνεισφοράς της ΕΕ στη νέα παγκόσμια συμφωνία για την αλλαγή του κλίματος.
Η λήψη μέτρων προσαρμογής προϋποθέτει την εκτίμηση των επιπτώσεων της κλιματικής μεταβολής σε διάφορους τομείς της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο καθώς επίσης και τον προσδιορισμό του οικονομικού μεγέθους των εν λόγω επιπτώσεων.
Η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και μεταβολή απαιτεί κυρίαρχα την υιοθέτηση πολιτικών σε τομείς όπως : Υδατικοί Πόροι, Γεωργία/ Φυσικά Οικοσυστήματα, Τριτογενής τομέας, Χωρική διάσταση Αστικού & περιαστικού, Υποδομές & Κτίρια, Διαχείριση Φυσικών Πόρων & Κρίσεων, Καινοτομία, Χρηματοοικονομικά εργαλεία/ Ευρωπαϊκά προγράμματα & Κυκλική Οικονομία, Ανθρωπιστική αλυσίδα (Πολιτισμός & Μνημεία, Υγεία, Αθλητισμός, Τουρισμός, Διατροφή, Εκπαίδευση),
Μέσα από το πρίσμα αυτό και θέλοντας να θέσουμε την Πολιτική και την Κοινωνία προ των ευθυνών αλλά, να αναλάβουμε και ως Αυτοδιοίκηση με την Επιστημονική και Παραγωγική κοινότητα αμέσως την πρωτοβουλία ευθύνης, διοργανώνουμε ως ΠΕΔΘεσσαλίας αυτό το Συνέδριο με αυτούς τους τομείς ακριβώς! Θέτοντας την Κλιματική Αλλαγή προμετωπίδα αλλά, στο επίκεντρο της την Αυτοδιοίκηση και τη Θεσσαλία.
Μία Θεσσαλία που, σε επίπεδο όλων των κλιματικών δεικτών και των παραγωγικών διεργασιών (ιστορικών και νέων) βρίσκεται σε μία αναπόφευκτη πρόκληση αντιμετώπισης τόσο της κλιματικής μεταβολής όσο και της κλιματικής αλλαγής. Και οφείλει να επιδείξει άμεσα Περιβαλλοντικά αντανακλαστικά.
Πρόεδρος της Ο.Ε.Ε. του Συνεεδρίου
ΚωνσταΝτίνος Διαμάντος
πρ. Πρόεδρος ΤΕΕ / ΤΚΔ Θεσσαλίας
μέλος ΔΣ ΠΕΔ Θεσσαλίας
Καθηγητής Χρήστος Ζερεφός
Ακαδηµαϊκός, Καθηγητής Φυσικής της Ατµοσφαίρας, Επόπτης του Κέντρου Ερεύνης Φυσικής της Ατµοσφαίρας και Κλιµατολογίας της Ακαδηµίας Αθηνών
Θεοδώρα Αντωνακάκη
Επιτροπή Μελέτης των Επιπτώσεων της Κλιματικής Αλλαγής της Τραπέζης της Ελλάδος
“Η σύμπτωση της περιβαλλοντικής με την οικονομική κρίση και οι συνέπειές της όπως προκύπτουν από τις εκθέσεις της Τραπέζης της Ελλάδος»
Το περιβάλλον της Ελλάδος διαθέτει μεγάλη βιοποικιλότητα και διαφορετικά κλιματικά χαρακτηριστικά, που οφείλονται στην αλληλεπίδραση μεταξύ των καιρικών συστημάτων και της πολύπλοκης τοπογραφίας. Η χώρα διαθέτει όμβρια ύδατα αρκετά για όλες τις ανάγκες της, αλλά δυστυχώς δεν γίνεται σωστή διαχείριση αυτών των υδάτων. Ο συνολικός όγκος του ύδατος που δέχεται η χώρα κατ’ έτος ανέρχεται κατά μέσον όρο σε 115 δις κυβικά μέτρα, όγκος ο οποίος δεν υστερεί από εκείνον σε πολλές άλλες χώρες της Ευρώπης. Ωστόσο, σε περιοχές της Ελλάδος υπάρχει υδατικό έλλειμμα, ιδίως στην ομβροσκιά της χώρας, όπου η μείωση της διαθεσιμότητας υδάτων γίνεται εντονότερη, όχι μόνο λόγω της ακατάλληλης διαχείρισης των υδάτινων πόρων αλλά και εξαιτίας ακραίων κλιματικών καταστάσεων, όπως εκείνη του 1989-90, κατά την οποία οι βροχές μειώθηκαν κατά 40%.
Από την άλλη μεριά, από το μήκος ακτογραμμής περίπου 16.300 χλμ. (όσο περίπου το 1/3 της περιφέρειας του πλανήτη), περίπου τα 1.000 χλμ. απειλούνται από την παρέμβαση του ανθρώπου στην κλιματική αλλαγή. Η ευπάθεια των ακτών έγκειται και στον κίνδυνο ανόδου της μέσης στάθμης της θάλασσας, η οποία θα κυμανθεί μέχρι το 2100 μεταξύ 0,2 και 2 μέτρων, αλλά και από άλλους τοπικούς παράγοντες, τεκτονικούς, γεωμορφολογικούς κλπ. Από το σύνολο της ακτογραμμής της Ελλάδος, περίπου το 20% αποτελεί ακτές με μέτρια έως υψηλή ευπάθεια στις αναμενόμενες μεταβολές.
Κατά τον περασμένο αιώνα οι βροχοπτώσεις μειώθηκαν κατά περίπου 20% στη Δυτική Ελλάδα και 10% στην Ανατολική Ελλάδα και αναμένεται ότι κατά το τέλος του 21ου αιώνα η βροχή θα μειωθεί μεταξύ 5% και περίπου 20%, αντίστοιχα, σε επίπεδο επικράτειας. Επίσης, προκύπτει ότι κατά το τέλος του 21ου αιώνα η θερμοκρασία του αέρα θα αυξηθεί μεταξύ περίπου 3,0o και 4,5oC, αντίστοιχα. Γενικά, οι προσομοιώσεις προβλέπουν σημαντικές μεταβολές πολλών κλιματικών παραμέτρων, όπως η υγρασία, η νεφοκάλυψη κ.ά. Ενδιαφέρον, όσον αφορά στη χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), παρουσιάζουν η αναμενόμενη αύξηση της ηλιακής ακτινοβολίας (μεταξύ 2,3 W/τετρ. μ. και 4,5 W/τετρ. μ.) στο σύνολο της επικράτειας, καθώς και η αύξηση της έντασης των Ετησίων ανέμων κατά 10%.
Σε αντιδιαστολή με τις πλημμυρικές περιόδους, οι μεγαλύτερες αυξήσεις της διάρκειας των ξηρών περιόδων θα σημειωθούν στην ανατολική ηπειρωτική χώρα και στη Βόρεια Κρήτη, όπου αναμένονται 20 επιπλέον ημέρες ξηρασίας μέχρι το 2021-2050 και μέχρι 40 επιπλέον ημέρες το 2071-2100. Αναμένεται επίσης ότι θα αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός ημερών με κίνδυνο πυρκαγιάς.
Γενικότερα, οι επιπτώσεις σε όλους τους τομείς της εθνικής οικονομίας είναι αρνητικές. Οι επιπτώσεις π.χ. στα δάση ελάτης, οξιάς και πεύκης είναι σημαντικές, ενώ και η διόγκωση του κόστους λόγω της αύξησης του αριθμού και της έκτασης των δασικών πυρκαγιών είναι σημαντική. Επιπλέον, αναμένεται μείωση της αφθονίας των ειδών και της βιοποικιλότητας γενικότερα. Εκτιμάται επίσης ότι η κλιματική αλλαγή, με βάση την επίδρασή της στην εξέλιξη του δείκτη “τουριστικής ευφορίας” ως το τέλος του αιώνα, θα έχει σημαντικές επιπτώσεις για τον ελληνικό τουρισμό, οι οποίες εντοπίζονται κυρίως στη χρονική και περιφερειακή ανακατανομή των αφίξεων τουριστών στη χώρα μας, επομένως και των τουριστικών εισπράξεων. Οι συνέπειες της κλιματικής μεταβολής στο δομημένο περιβάλλον, στις μεταφορές, στην υγεία και σε άλλους κλάδους είναι σημαντικές. Επομένως, απαιτείται συγκεκριμένη πολιτική προσαρμογής και εξωτερική πολιτική αναθεωρημένη ιδίως στη διακρατική μεταφορά υδάτων.
Κατά το δυσμενέστερο σενάριο που αντιστοιχεί σε ανυπαρξία δράσης για μείωση των ανθρωπογενών εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου υπολογίζεται ότι το ΑΕΠ της Ελλάδος θα μειωθεί, σε ετήσια βάση, κατά 2% το 2050 και κατά 6% το 2100. Το συνολικό σωρευτικό κόστος του Σεναρίου Μη Δράσης για την ελληνική οικονομία, για το χρονικό διάστημα έως το 2100, εκφρασμένο ως μείωση του ΑΕΠ του έτους βάσης, ανέρχεται στα €701 δις (σε σταθερές τιμές του 2008). Το επόμενο σενάριο καθορίστηκε ως Σενάριο Μετριασμού, σύμφωνα με το οποίο η Ελλάδα μειώνει συνεχώς και δραστικά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, στο πλαίσιο αντίστοιχης παγκόσμιας προσπάθειας, έτσι ώστε η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας να περιοριστεί στους 2oC. Το συνολικό σωρευτικό κόστος του Σεναρίου Μετριασμού, για το χρονικό διάστημα έως το 2100, προκύπτει ίσο με €436 δις (σταθερές τιμές του 2008). Τέλος, προκειμένου να μετριαστούν οι ζημίες εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, είναι αναγκαίο να ασκηθεί και πολιτική προσαρμογής, η οποία προβλέπεται από το Σενάριο Προσαρμογής. Σ’ αυτήν την περίπτωση, το ΑΕΠ της Ελλάδος θα παρουσιάσει μείωση κατά 2,3% και 3,7% τα έτη 2050 και 2100, αντίστοιχα, και το κόστος προσαρμογής εκτιμάται ίσο με €67 δις. Ωστόσο, τα μέτρα προσαρμογής δεν εξαλείφουν το σύνολο των ζημιών λόγω της κλιματικής αλλαγής, απλώς τις περιορίζουν. Το συνολικό κόστος για την ελληνική οικονομία από τις εναπομένουσες ζημίες λόγω της κλιματικής αλλαγής εκτιμήθηκε ίσο με €510 δις (σταθερές τιμές του 2008), σωρευτικά μέχρι το 2100. Το συνολικό κόστος για την ελληνική οικονομία βάσει του Σεναρίου Προσαρμογής είναι το άθροισμα του κόστους που συνεπάγονται για την οικονομία τα μέτρα προσαρμογής και του κόστους που οφείλεται στις (περιορισμένες) ζημίες εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Έτσι, το συνολικό κόστος του Σεναρίου Προσαρμογής εκτιμήθηκε ίσο με €577 δις (σταθερές τιμές του 2008), σωρευτικά μέχρι το 2100.
Τέλος, θα πρέπει να τονιστεί ότι οι οικονομικές εκτιμήσεις που έχουν γίνει είναι ενδεικτικές διότι αποτελούν το κατώτατο όριο του αναμενόμενου κόστους για την εθνική οικονομία εξαιτίας της ανθρωπογενούς παρέμβασης. Ένας από τους σημαντικούς παράγοντες που συμβάλλουν είναι το πρόβλημα της φτώχειας και, γενικότερα, τα κοινωνικά προβλήματα τα οποία οξύνει η σύμπτωση της οικονομικής και περιβαλλοντικής κρίσης, η οποία σε παγκόσμιο μεν επίπεδο φαίνεται ως μία παροδική σύμπτωση ενώ σε επίπεδο της Ευρώπης και ιδιαίτερα της Ελλάδας το εγχώριο προϊόν μεταξύ του 2008 και του 2012 μειώθηκε κατά 50 δις δολάρια. Τα στατιστικά στοιχεία των μεταβολών της αέριας ρύπανσης, του πληθυσμού και οικονομικών δεικτών δείχνουν για την Ελλάδα ότι η μείωση του εγχωρίου προϊόντος θα αποτελεί μέχρι το τέλος του 21ου αιώνα μία κακή ανάμνηση διότι η μεν περιβαλλοντική κρίση φαίνεται να συνεχίζεται, αλλά η οικονομική κρίση ελπίζεται ότι θα τείνει να ανακάμψει. Οι τελευταίες εκτιμήσεις δίνονται με μεγάλη επιφύλαξη ειδικότερα ως προς την πορεία του ακαθαρίστου εγχώριου προϊόντος.
Ανδρέας Καραμάνος
Ομότιμος Καθηγητής της Γεωργίας
Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Γ.Π.Α.)
«ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ»
Σύμφωνα με πολλές μελέτες, οι χώρες της Μεσογειακής Λεκάνης θεωρούνται ιδιαίτερα ευάλωτες στις δυσμενείς επιδράσεις της κλιματικής αλλαγής (αύξηση της θερμοκρασίας του αέρα, μείωση των βροχοπτώσεων, αύξηση της συχνότητας ακραίων φαινομένων κ.τ.λ.). Από μία ολοκληρωμένη μελέτη για τη χώρα μας που συνέταξε η Επιτροπή Μελέτης των Επιπτώσεων της Κλιματικής Αλλαγής υπό την αιγίδα της Τραπέζης της Ελλάδος προβλέφθηκε αύξηση έως το 2100 της θερμοκρασίας κατά 3-4 ο C, μείωση των βροχοπτώσεων κατά 5-19%, αύξηση των πλημμυρών κατά 20-40% και 40 επιπλέον ημέρες ξηρασίας ετησίως. Με τα δεδομένα αυτά προβλέπονται σημαντικές μειώσεις στο ΑΕΠ που μπορεί να φθάσουν έως και το 6% στα τέλη του αιώνα. Ειδικά για την Κεντρική και Ανατολική Ελλάδα, η εφαρμογή του μοντέλου ανάπτυξης καλλιεργειών AQUACROP, σε συνδυασμό με τις προβλέψεις για υποβάθμιση του εδάφους, έδειξαν ότι, για ένα μέσο σενάριο εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου (Α1Β), η παραγωγή των κύριων καλλιεργειών αναμένεται να μειωθεί κατά 10-20% ή, στην καλύτερη περίπτωση, να παραμείνει αμετάβλητη έως το 2100. Οι επιπτώσεις αυτές μπορούν να αμβλυνθούν εάν εφαρμοσθούν σειρά μέτρων προσαρμογής (ενημέρωση των αγροτών, διατήρηση της γονιμότητας του εδάφους, ορθολογική χρήση του νερού, εισαγωγή νέων ειδών και ποικιλιών, μετατόπιση του χρόνου σποράς κ.ά.).
Χριστίνα Θεοχάρη
Περιβαλλοντολόγος, Μηχανικός
Εργατικό Κέντρο Αθήνας
“Άμεση ανάγκη η προετοιμασία για την προσαρμογή στις αλλαγές του κλίματος”
Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει όλες τις περιοχές της Ευρώπης, προκαλώντας ένα ευρύ φάσμα επιπτώσεων στην κοινωνία και το περιβάλλον. Τα τελευταία χρόνια, ακραία καιρικά φαινόμενα όπως καύσωνες, πλημμύρες και ξηρασίες αυξάνουν το κόστος των ζημιών. Αν και απαιτούνται περισσότερα στοιχεία προκειμένου να καθοριστεί η συμβολή της κλιματικής αλλαγής στην τάση αυτή, η αυξανόμενη ανθρώπινη δραστηριότητα παίζει καθοριστικό ρόλο.
Οι προβλέψεις διαφόρων μοντέλων υποδεικνύουν ότι η θερμοκρασία στην Ευρώπη μπορεί να αυξηθεί προς το τέλος του 21ου αιώνα κατά 2,5–4° C σε σύγκριση με την μέση θερμοκρασία της περιόδου 1961–1990. Η αλλαγή του κλίματος στο μέλλον αναμένεται να ενισχύσει την ευπάθεια πολλών περιοχών, καθώς τα ακραία καιρικά φαινόμενα αναμένεται να γίνουν εντονότερα και συχνότερα. Η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει, γεγονός που ενισχύει τον κίνδυνο παράκτιων πλημμυρών κατά την διάρκεια καταιγίδων. Οι προβλέψεις για το μέλλον ποικίλλουν σε σημαντικό βαθμό, όμως είναι πιθανόν η άνοδος της θαλάσσιας στάθμης να είναι μεγαλύτερη τον 21ο αιώνα σε σχέση με τον 20ό.
Βασικά εργαλεία της περιβαλλοντικής διακυβέρνησης στον τομέα της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή είναι η προώθηση της ευαισθητοποίησης σε περιβαλλοντικά ζητήματα και της εξασφάλισης υποστήριξης από μέρους του κοινού και των ενδιαφερομένων (stakeholders) των περιβαλλοντικών πολιτικών, καθώς και η προώθηση της γνώσης όσον αφορά στην βιώσιμη ανάπτυξη και στα νέα πρότυπα βιώσιμης παραγωγής και κατανάλωσης.
Μαργαρίτα Καραβασίλη
Αρχιτέκτων d.p.l.g Ανώτατης Εθνικής Σχολής Καλών Τεχνών Παρισίων
Π. Ειδική Γραμματέας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ΥΠΕΚΑ
Η «ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ» ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΩΦΕΛΕΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Η επιστημονική βεβαιότητα για τα αίτια και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στους τομείς του περιβάλλοντος και της οικονομίας, συνέβαλε στην εξειδίκευση μέτρων άμβλυνσης των επιπτώσεων, που προσδιορίζονται ως δράσεις προσαρμογής (adaptation) των φυσικών ή ανθρωπογενών συστημάτων στα τωρινά ή στα αναμενόμενα κλιματικά γεγονότα ή και στις επιπτώσεις τους, η οποία μετριάζει τις ζημιές ή εκμεταλλεύεται τις ευκαιρίες[1].
Οι χώρες της ΕΕ εκπόνησαν Εθνικά και Περιφερειακά Σχέδια, όπου περιγράφονται οι επιπτώσεις και προσδιορίζονται οι ενδεδειγμένες λύσεις και προχωρούν ταχύτατα στην εφαρμογή τους, ενώ αυξανόμενος αριθμός ευρωπαϊκών ΟΤΑ αναπτύσσει ανάλογα προγράμματα.
Η χώρα μας οφείλει πλέον να προχωρήσει στην πολιτική μετάφραση της εγκεκριμένης Εθνικής Στρατηγικής Προσαρμογής με την ένταξη των προβλεπόμενων μέτρων σε όλους τους τομείς πολιτικής και στον βασικό πυρήνα λήψης αποφάσεων και διοικητικών δομών, αλλά και με την έγκριση και εφαρμογή των αντίστοιχων Περιφερειακών Στρατηγικών. Τα αποτελέσματα θα είναι θεαματικά, όχι μόνο στο περιβάλλον, αλλά και στην άμβλυνση της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, ενισχύοντας την ανθεκτικότητα της χώρας στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και την ανταγωνιστικότητα, εξασφαλίζοντας μεσο-μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της οικονομίας και αξιοποιώντας όλες τις χρηματοδοτικές και άλλες ευκαιρίες.
Κυριάκος Ψύχας
Προϊστάμενος Τμήματος Κλιματικής Αλλαγής
Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας (ΥΠΕΝ)
«Κλιματική Αλλαγή»
Η κλιματική αλλαγή, που προκαλείται από εκπομπές αερίων θερμοκηπίου προερχόμενες κυρίως απόανθρωπογενείς δραστηριότητες, είναι μια από τις σοβαρότερες απειλές που αντιμετωπίζει σήμερα ο πλανήτης.
Με την ιστορική συμφωνία των Παρισίωντου 2015, υπάρχει πλέον μια παγκόσμια, νομικά δεσμευτική συμφωνία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Η χώρα μας ήταν από τις πρώτες στην ΕΕ που επικύρωσε την συμφωνία, η οποία ευρίσκεται πια σε ισχύ από το 2016.Αυτή η συμφωνία αναμένεται να οδηγήσει την ανθρωπότητα προς μια πορεία απο-ανθρακοποίησης, ενώ οι πολιτικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής απειλής και την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μπορούν να δημιουργήσουν οικονομικές ευκαιρίες συμβάλλοντας έτσι στη βιώσιμη ανάπτυξη.
Εκτός του μετριασμού των εκπομπών, όλες οι χώρες οφείλουν να αντιμετωπίσουν και το ζήτημα της κλιματικής προσαρμογής δηλ. της αποφυγής των μη διαχειρίσιμων επιπτώσεων και παράλληλα της διαχείρισης των επιπτώσεων που δεν μπορούν να αποφευχθούν. Στο πλαίσιο αυτό, στην Ελλάδα θεσμοθετήθηκε η εθνική στρατηγική για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή (Ν. 4414/2016) που θα πλαισιωθεί με περιφερειακά σχέδια προσαρμογής για τα οποία έχουν ήδη εκδοθεί σχετικές τεχνικές προδιαγραφές.
Το 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο για την Κλιματική Αλλαγή- ΠΕΔ Θεσσαλίας, μεταξύ άλλων, θα βοηθήσει στην απαραίτητη ευαισθητοποίηση και τεκμηριωμένη ενημέρωσηγια τα σημαντικάαυτά θέματα.
Φάνης Γέμτος
Ομότιμος Καθηγητής της Γεωργικής Μηχανολογίας
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
“Κλιματική Αλλαγή και Γεωργία”
Μεγάλη συζήτηση γίνεται τα τελευταία έτη για το φαινόμενο της Κλιματικής Αλλαγής του Πλανήτη. Σήμερα τίποτα δεν είναι βέβαιο. Αλλά πολλές μελέτες υποδεικνύουν μεταβολές στα ακραία καιρικά φαινόμενα. Για την Ελλάδα προβλέπει αύξηση των ακραίων γεγονότων βροχής (έντονες βροχοπτώσεις -ξηρασία) και περισσότερες ημέρες με καύσωνα. Άλλες μελέτες προβλέπουν λειώσιμο των πάγων και αύξηση της στάθμης της θάλασσας που θα πλημυρίσει αρκετές χαμηλές παράκτιες περιοχές. Αν δεχτούμε ότι αυτό θα συμβεί τότε τι θα προκαλέσουν αυτά στη Γεωργία και στη Κοινωνία;
Η εικόνα 1 είναι ένα διάγραμμα από τη μελέτη του ΦΑΟ (οργανισμός τροφίμων του ΟΗΕ) για την αλληλεπίδραση της παραγωγής τροφίμων και της κλιματικής αλλαγής. Στο οριζόντιο άξονα φαίνεται η συχνότητα των ακραίων καιρικών και στο κατακόρυφο η παραγωγή τροφίμων. Όπως βλέπουμε η αύξηση των ακραίων καιρικών φαινομένων μειώνει τη παραγωγή. Οι ανάγκες του Παγκόσμιου πληθυσμού σε τρόφιμα φαίνεται στη δεύτερη καμπύλη και η κλιματική αλλαγή που οφείλεται στη γεωργία στη Τρίτη. Είναι προφανές ότι σήμερα έχουμε πολλά περιθώρια να αυξήσουμε τη παραγωγή τροφίμων κάτι που δεν θα μπορούμε το 2050 (κόκκινη βούλα που είναι στα όρια της καμπύλης της δυνατότητας παραγωγής τροφίμων) αν δεν πάρουμε μέτρα περιορισμού της κλιματικής αλλαγής. Το διάγραμμα μας δίνει και τις δυνατότητες που έχουμε: α) μείωση του πληθυσμού του Πλανήτη, β)μείωση της κατανάλωσης τροφίμων και πρώτων υλών και γ) λήψη μέτρων για περιορισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για άμβλυνση των περιπτώσεων του φαινομένου του θερμοκηπίου. Το β και γ είναι αυτά που μπορούμε να κάνουμε και πρέπει να επικεντρωθούμε στο να τα πετύχουμε για να σώσουμε το Πλανήτη και τους απογόνους μας.
Ζήσης Αργυρόπουλος
Χημικός/μελετητής έργων περιβάλλοντος
Μέλος της Διεθνούς εταιρίας συμβούλων PARSONS INTERNATIONAL LTD
«Κλιματική αλλαγή: ποιος καλείται να προσαρμοστεί κατά την κρίσιμη μεταβατική περίοδο;
Η κλιματική αλλαγή είναι κάτι που θα διαμορφώσει τον 21ο αιώνα, όχι κάτι που ο αιώνας μπορεί να αποφύγει( Ο. Μόρτον – Economist).
Παρ’ ότι το παραπάνω γράφεται από ένα συστημικό δημοσιογράφο, η συμπεριφορά του συστήματος στην αντιμετώπιση του φαινομένου δε φαίνεται να διαφέρει και πολύ απ’ την πρωτόλεια αντιμετώπιση της ψύχρανσης της Γροιλανδίας( 1314 - ) από την κοινωνία των Βίκιγκς. « το κοινωνικό μας σύστημα και οι Αρχές λειτουργίας του είναι σε θέση να μας προστατεύσουν από τις αλλαγές του κλίματος!». Αυτή η ιδεοληψία που φαίνεται να έχει βαθείες ρίζες σε όλες τις συντηρητικές κοινωνίες – όπως και η δική μας- δε μπορεί να απαντήσει σ’ ένα πολύ βασικό ερώτημα:
Μπορεί ο καπιταλισμός, που κατά την εκδοχή του Σουμπέτερ τρέφεται και αναγεννάται απ’ την καταστροφή, να «τραφεί» από μια παγκόσμιας κλίμακας αλλαγή, όπως η Κλιματική Αλλαγή που στην ανεξέλεγκτη εξέλιξή της οδηγεί εκ των πραγμάτων σε απορρύθμιση. διατροφική, κοινωνική, γεωπολιτική κλπ δημιουργώντας ένα νέο παγκόσμιο τοπίο όπου θα κυριαρχούν χαρακτηριστικά με πρώτο συνθετικό το μετα-: μετα-φύση, μετα- δημοκρατία, μετα – διατροφή κ.ο.κ ;
Καλούμαστε λοιπόν, κατά την κρίσιμη μεταβατική φάση( τιθάσσευση της ανόδου της θερμοκρασίας έως 2ο C σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή) να επινοήσουμε τις διαδικασίες εκείνες που θα εξασφαλίσουν κατά το δυνατόν όλα τα εχέγγυα επιβίωσης της ανθρώπινης κοινωνίας( τοπικής και παγκόσμιας) αλλά και περιστολής των οικολογικών ζημιών και που θα αποτρέψουν τη διολίσθηση της Γαίας στην απορρύθμιση. Κι αυτό θα συμβεί εφόσον κατ’ αρχάς επινοήσουμε και υιοθετήσουμε μια νέα Νοημοσύνη που θα ‘ναι δυνατόν να ξεπερνάει κατά πολύ τις τρέχουσες ιδεολογίες και πρακτικές.
Λία Γκουντρουμπή
Υπεύθυνη Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων και Πρωτοβουλιών, Επιχειρησιακό και Στρατηγικό Σχεδιασμό
Δήμος Λαρισαίων
«ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ»
Η Κλιματική Αλλαγή είναι ένα φαινόμενο το οποίο χαρακτηρίζεται ως η μεγαλύτερη περιβαλλοντική, οικονομική και κοινωνική κρίση στη ιστορία της ανθρωπότητας. Σύμφωνα με μελέτη του ΟΗΕ, η Ελλάδα όπως και ολόκληρη η περιοχή της Μεσογείου, βρίσκονται ανάμεσα στα 18 σημεία του πλανήτη, που θα αντιμετωπίσουν τα μεγαλύτερα προβλήματα, αφού θα κληθούν να βρουν βιώσιμες λύσεις προσαρμογής σε συνθήκες περιορισμένων βροχοπτώσεων, μειωμένης αγροτικής παραγωγής, αυξημένου κινδύνου εξάπλωσης πυρκαγιών και ανόδου της στάθμης της θάλασσας.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση, ως η πιο άμεση στον πολίτη μορφή διοίκησης, διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην προστασία, διαφύλαξη και βελτίωση τόσο του τοπικού όσο και κατ’ επέκταση του ευρύτερου περιβάλλοντος. Γνωρίζει από πρώτο χέρι τις τοπικές ανάγκες και ιδιαιτερότητες, κάτι πού την καθιστά ικανή να αναλάβει πρωτοβουλίες για το σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου τοπικού σχεδίου περιβαλλοντικής διαχείρισης Ο χώρος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχει αποκτήσει τα εργαλεία και τις αρμοδιότητες που του επιτρέπουν να χαράσσει αποτελεσματικά περιβαλλοντική πολιτική σε τοπικό επίπεδο. Σε αυτή την πορεία βρίσκεται πλέον και η ελληνική Τοπική Αυτοδιοίκηση μετά από την μεταβίβαση σε αυτήν αρμοδιοτήτων, στο πλαίσιο του προγράμματος «Καλλικράτης».
Ο βασικός άξονας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αφορά στον στρατηγικό στόχο του «20-20-20», που υπαγορεύει εξοικονόμησης ενέργειας κατά 20%, αύξηση του μεριδίου των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην τελική ενεργειακή ζήτηση κατά 20%, μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 20%, μέχρι το 2020. Σε συνέχεια του αρχικού αυτού στρατηγικού της στόχου η Ε.Ε. το 2014 παρουσίασε το νέο συμπληρωματικό πλαίσιο που καθορίζει τις πολιτικές της για την περίοδο 2020-2030. Το νέο αυτό πλαίσιο θίγει και νέα ζητήματα όπως τις υψηλές τιμές της ενέργειας και την ευπάθεια της οικονομίας της ΕΕ σε περίπτωση μελλοντικών αυξήσεων των τιμών, την εξάρτηση της ΕΕ από τις εισαγωγές ενέργειας, συχνά από πολιτικά ασταθείς περιοχές, την ανάγκη για την αντικατάσταση και την αναβάθμιση της ενεργειακής υποδομής και την παροχή σταθερού ρυθμιστικού πλαισίου για τους δυνητικούς επενδυτές.
Η στρατηγική αυτή στόχευση της Ε.Ε. με τη μορφή οδηγιών και αποφάσεων καλεί σε δέσμευση όλα τα μέλη της Ένωσης, ενώ θέτει προ των ευθυνών τους όλους τους εμπλεκόμενους στο ευρύ φάσμα της ενεργειακής πολιτικής, δηλαδή άμεσα και την Τ.Α. η οποία λόγω της πολυεπίπεδης λειτουργίας της είναι παράλληλα καταναλωτής, διαμορφωτής της κοινής γνώμης και σχεδιαστής και υπεύθυνος της τοπικής ανάπτυξης.
Συνεπώς για να σχεδιαστεί και να υλοποιηθεί μια ολοκληρωμένη και καλά στοχευόμενη παρέμβαση, είναι αναγκαίο να υπάρχει καταρχάς σωστή πληροφόρηση για το πρόβλημα που θα αντιμετωπιστεί και για τις λύσεις που είναι διαθέσιμες. Το δεύτερο θέμα είναι αυτό της πολιτικής βούλησης, δηλαδή το κατά πόσο είναι διατεθειμένος ένας τοπικός άρχοντας ή ένα τοπικό συμβούλιο, να εφαρμόσει ένα σχέδιο το οποίο θα είναι αποτελεσματικό σε σχέση με το πρόβλημα που καλούνται να επιλύσουν, αλλά παράλληλα θα επιφέρει προστριβές και αντιδράσεις από τοπικές ή ευρύτερες ομάδες ιδιωτικών συμφερόντων ή ομάδες πολιτών. Το τρίτο, εξίσου απαραίτητο στοιχείο για την υλοποίηση οποιουδήποτε σχεδιασμού, είναι η εξασφάλιση των αναγκαίων πόρων, τόσο για τη μελέτη όσο και για την εφαρμογή των δράσεων που έχουν αποφασιστεί.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προσαρμόζει και αναπτύσσει συνεχώς χρηματοδοτικά εργαλεία και προγράμματα (Διαρθρωτικά επενδυτικά Ταμεία & Ταμείο Συνοχής, Ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά προγράμματα, Τεχνική υποστήριξη, Εναλλακτικοί μηχανισμοί χρηματοδότησης) τα οποία χρηματοδοτούνται από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό με σκοπό πάντα τη στήριξη των τοπικών αρχών και την ένταξη της ενεργειακής και κλιματικής πολιτικής της σε τοπικό επίπεδο.
Αλέξανδρος Παπαχατζής
Καθηγητής Δενδροκομίας
Αναπληρωτής Πρόεδρος του Συμβουλίου Διοίκησης του ΤΕΙ Θεσσαλίας
«ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ»
Σύμφωνα με την Εθνική Στρατηγική για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή η αγροτική παραγωγή αποτελεί έναν από τους πιο βασικούς και στρατηγικούς τομείς δραστηριότητας της χώρας, οι οποίοι ωστόσο θα επηρεαστούν σημαντικά από την κλιματική αλλαγή, καθώς το είδος, η ποσότητα και η ποιότητα των γεωργικών προϊόντων εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το κλίμα.
Στο πλαίσιο αυτό, οι 13 Διοικητικές Περιφέρειες της χώρας και περισσότερο οι αγροτικές περιφέρειες προβλέπεται να εφαρμόσουν μέτρα πρόσκτησης καινοτόμου γνώσης και συλλογής πορισμάτων έρευνας από ερευνητικούς φορείς και να αξιοποιήσουν ερευνητικά αποτελέσματα μέσω ανάπτυξης στρατηγικών και χειρισμών προσαρμογής της αγροτικής παραγωγής στην κλιματική αλλαγή.
Επίσης, μέτρα εξορθολογισμού των ενεργειακών και υδατικών αναγκών της αγροτικής παραγωγής αποτελούν βασικούς πυλώνες δράσεις τόσο της Εθνικής Στρατηγικής για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή όσο και των μελλοντικών σχεδίων δράσης για την Προσαρμογή στην Κλιματική αλλαγή σε Περιφερειακό Επίπεδο.
Σε αυτό το πλαίσιο, η προώθηση της ενεργειακά και υδατικά αυτόνομης γεωργικής παραγωγής με τη χρήση φιλικών προς το περιβάλλον μέσων, αλλά και μη υδροβόρων καλλιεργειών, ακόμη και αυτόνομων θερμοκηπιακών μονάδων που αξιοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποτελούν ερευνητική και επιδεικτική προτεραιότητα για το ΑΤΕΙ Θεσσαλίας, για το Κέντρο Τεχνολογικής Έρευνας (ΚΤΕ) Θεσσαλίας, αλλά και για το θεσμοθετημένο Εργαστήριο «Δενδροκηπευτικών & Εδαφικών Πόρων» του ΑΤΕΙ/Θ.
Παντελής Σκάγιαννης
Καθηγητής Πολιτικής των Υποδομών
Πρ. Κοσμήτορας της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Διευθυντής Εργαστηρίου Υποδομών, Τεχνολογικής Πολιτικής, & Ανάπτυξης
Πολυτεχνική Σχολή, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
«ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ»
Η κλιματική αλλαγή είτε ανθρωπογενής είτε φυσική έχει σημαντικές επιπτώσεις στον φυσικό και στον δομημένο χώρο και σε όλες τις ανθρώπινες δραστηριότητες που αρχίζουν πλέον να γίνονται σταδιακά εμφανείς και οδυνηρές. Μόνο η άνοδος της θερμοκρασίας που είναι μια βασική συνιστώσα της, δημιουργεί σειρά αλυσιδωτών επιπτώσεων που επιδρούν τόσο στον φυσικό χώρο, όσο και στις ανθρώπινες κοινωνίες. Το λιώσιμο των πάγων και η άνοδος της στάθμης της θάλασσας έχει ήδη αρχίσει να πνίγει νησιά του Ειρηνικού και οι κάτοικοι βρίσκονται σε απόγνωση.
Θα μπορούσε κανείς να πει πως η φύση εκδικείται τον άνθρωπο που εδώ και αιώνες, με αλαζονεία επιχείρησε να κυριαρχήσει πάνω της μέσα από τη λατρεία της παντοδυναμίας των επιστημών και της τεχνολογίας. Μπορεί λοιπόν ό άνθρωπος με την ίδια αυτή λογική να επέμβει ξανά και να αντιδράσει στα φαινόμενα που επέρχονται; Μπορεί να αντιμετωπίσει τις αλλαγές και να αντιστρέψει τις εξελίξεις, και πως;
Οι επιλογές είναι δύο και υπάγονται σε δύο διαφορετικές λογικές, αν και μπορούν να αλληλοδανειστούν στοιχεία. Ο πρώτος τρόπος αντιμετώπισης είναι η φυσική θωράκιση των ανθρώπινων κοινωνιών με μεγάλά τεχνικά έργα αναχαίτισης των συμπτωμάτων (μεγάλα φράγματα, κανάλια, ανύψωση ή μετεγκατάσταση πόλεων, κλπ, ακόμη και η προσπάθεια του ελέγχου του παγκοσμίου κλίματος). Ο δεύτερος τρόπος είναι κατανοώντας σε βάθος τις αιτίες των εξελίξεων να προσπαθήσουμε να μετριάσουμε τις επιπτώσεις (περιβαλλοντικά μέτρα) και παράλληλα να ενσωματώσουμε τις εξελίξεις στην πορεία των ανθρώπινων κοινωνιών τερματίζοντας την ύβρι της επιδίωξης της κυριαρχίας πάνω στη φύση και προσπαθώντας να κάνουμε μια νέα αρχή στη βάση της προσαρμογής και συνύπαρξης, που σημαίνει επαναθεμελίωση της ανθρώπινης ανάπτυξης σε διαφορετική σχέση ισορροπίας με τη φύση. Αυτό που χρειάζεται είμαι μια διαφορετική φιλοσοφία, που θα συνεπάγεται ένα διαφορετικό τρόπο ζωής (ένα άλλο κοινωνικο-οικονομικό και πολιτισμικό πλαίσιο) που θα παραγάγει έναν διαφορετικό συμβιωτικό με τη φύση δομημένο χώρο.
Σαχαρίδης Γεώργιος
Assistant Professor, Department of mechanical Engineering
University of Thessaly
«ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ»
Η κλιματική αλλαγή αποδίδεται, άμεσα ή έμμεσα, σε ανθρώπινες δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα ως επί το πλείστων εντός των ορίων των αστικών περιοχών ή των κοντινών σε αυτές περιοχές. Μια από τις πιο σημαντικές ανθρώπινες δραστηριότητες στις μέρες μας είναι η μετακίνηση των ανθρώπων μέσα στις αστικές περιοχές αλλά και μεταξύ αυτών. Η ανάγκη αυτή έχει επιβαρύνει σημαντικά το περιβάλλον μιας και δυστυχώς το μεγαλύτερο μέρος αυτών των μετακινήσεων γίνεται με την χρήση ιδιωτικών αυτοκινήτων και όχι με την χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς.
Το έργο GreenYourMove είναι ένα ευρωπαϊκό έργο το οποίο συγχρηματοδοτείτε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Πράσινο Ταμείο και θα διαρκέσει συνολικά 36 μήνες. Ο βασικός σκοπός του έργου GreenYourMove είναι να αλλάξει τις συνήθειες των Ελλήνων σε ότι αφορά τις μετακινήσεις τους. Για να το επιτύχουμε αυτό θα αναπτυχθεί από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας μια εφαρμογή για υπολογιστές και έξυπνα κινητά η οποία θα δοθεί δωρεάν στον κόσμο. Η εφαρμογή αυτή θα είναι ένας έξυπνος πλοηγός μετακίνησης με τα μέσα μαζικής μεταφοράς στην Ελλάδα. Ο πλοηγός αυτός θα δίνει στον χρήστη την δυνατότητα να μάθει με ασφαλή και γρήγορο τρόπο των γρηγορότερο τρόπο να μετακινηθεί από ένα σημείο της Ελλάδας σε ένα άλλο με τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Ο χρήστης θα εισαγάγει στην εφαρμογή την αφετηρία του και τον προορισμό του και η εφαρμογή θα του προτείνει την συντομότερη διαδρομή για να μετακινηθεί συνδυάζοντας αστικά και υπεραστικά μέσα μαζικής μεταφοράς.
Στην πρώτη φάση του έργου 16 πόλεις της Ελλάδας θα συμπεριλαμβάνονται στην εφαρμογή καθώς επίσης υπολογίζεται ότι θα κερδηθούν συνολικά 2,699 Mt CO2 eq. Η εφαρμογή θα είναι έτοιμη στο τέλος τους 2017.
Τιμητική Επιτροπή (Τ.Ε.)
Πρόεδρος
Γεώργιος Κωτσός, Πρόεδρος της ΠΕΔ Θεσσαλίας
• Μητροπολίτης Θεσσαλιώτιδος και Φαναριο φαρσάλων Τιμόθεος
• Σπίρτζης Χρήστος, Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών
• Φάμελλος Σωκράτης, Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος Και Ενέργειας
• Κόκκαλης Βασίλης, Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Και Τροφίμων
• Αγοραστός Κώστας, Πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ)
• Πατούλης Γεώργιος, Πρόεδρος ΚΕΔΕ, Δήμαρχος Αμαρουσίου
• Πετράκος Γεώργιος, Πρύτανης του Παν/ου Θεσσαλίας
• Γούλας Παναγιώτης, Πρόεδρος ΤΕΙ Θεσσαλίας
• Νικόλαος Παπαγεωργίου, Πρόεδρος ΤΕΕ/ΤΚΔΘ
• Νάνσυ Καπούλα, Πρόεδρος, ΤΕΕ/ΤΜαγνησίας
• Κωνσταντίνος Καλόγηρος, Πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ Κεντρ. Ελλάδας
• Ιωάννης Καλλές, Πρόεδρος ΕΘΕΜ
• Βασίλειος Τσιώνας, τ. Πρόεδρος ΤΕΕ/ΤΚΔΘ
Οργανωτική Επιστημονική Επιτροπή (Ο.Ε.Ε.)
Πρόεδρος
Διαμάντος ΚωνσταΝτίνος,
πρ. Πρόεδρος ΤΕΕ/ΤΚΔΘ & μέλος ΔΣ ΠΕΔΘ
Επιστημονική Επιτροπή
• Ζερεφός Χρήστος, Κέντρο Έρευνας Φυσικής της Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών
• Αργυρόπουλος Ζήσης, Xημικός/μελετητής έργων περιβάλλοντος
• Ψύχας Κυριάκος, Τμηματάρχης τμήματος Κλιματικής Αλλαγής ΥΠΕΚΑ
• Θεοχάρη Χριστίνα, Περιβαλλοντολόγος Μηχανικός/EKA
• Σφουγγάρης Αθανάσιος, Αναπληρωτής Πρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Προσωπικού - Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
• Ανδρεαδάκης Ανδρέας, Καθηγητής ΕΜΠ Σχολή Πολιτικών Μηχανικών
• Λουκάς Aθανάσιος, Kοσμήτορας Πολυτεχνικής Σχολής Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
• Παπαχατζής Αλέξανδρος, Καθηγητής, Αναπληρωτής Πρόεδρος Συμβουλίου ΤΕΙ/Θεσσαλίας
• Βογιατζή – Καμβούκου Ελένη, Καθηγήτρια, Πρόεδρος τμήματος Τεχνολόγων Γεωπόνων ΤΕΙ/Θεσσαλίας
• Καλογήρου Νίκος, Καθηγητής ΑΠΘ Αρχιτεκτόνων Μηχανικών
• Κουρέτας Δημήτριος, Καθηγητής Τμήμα Βιοχημείας- Βιοτεχνολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
• Καραμάνος Ανδρέας, Καθηγητής Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
• Γέμτος Φάνης, Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
• Σκάγιαννης Παντελής, Καθηγητής, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης - Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
• Κοσμόπουλος Παναγιώτης, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος στο Δ.Π.Θ.
• Μαργαρίτα Καραβασίλη, Αρχιτέκτων d.p.l.g. Ανωτάτης Εθνικής Σχολής Καλών Τεχνών Παρισίων
• Λασπίδου Χρυσή, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια τμήματος Πολιτικών Μηχανικών, Παν/ο Θεσσαλίας
• Ευθύμιος Ζέρβας, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
• Τσικνάκου Γιούλα, Δ/ντρια ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή
• Όλγα Χριστοπούλου, Καθηγήτρια, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
• Βασίλειος Γκουράβας, Dr Φυσικής Αγωγής
• Λία Γκουντρουμπή, Υπεύθυνη Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων Δ. Λαρισαίων
• Πολυμέρου - Καμηλάκη Αικατερίνη, πρώην Διευθύντρια, επιστ. συνεργάτιδα του Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών
Οργανωτική Επιτροπή
Γενικός Συντονιστής
Τσούμας Δημήτριος
Διευθυντής ΠΕΔ Θεσσαλίας
• Μπίτης Αθανάσιος ΠΕΔ Θεσσαλίας
• Κουλώτσιος Κωνσταντίνος ΤΕΕ/ΚΔΘεσσαλίας
• Πολυμενίδης Ιωάννης ΤΕΕ/ΤΜαγνησίας
• Σωτήρης Βαλκανιώτης ΓΕΩΤΕΕ Κεντρ. Ελλάδας
• Μπρουζιώτης Θεόφιλος Δήμος Καρδίτσας - ΑΝΚΑ
• Φιλίππου-Τσιώνα Καλλιόπη ΠΕΔ Θεσσαλίας
• Ζησούλη Μαρία ΕΘΕΜ
[1] Η αρχή έγινε τον Απρίλιο του 2009 που η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέδωσε την σχετική Λευκή Βίβλο και κατέδειξε με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο τη σπουδαιότητα της χάραξης στρατηγικής για την ανάληψη μέτρων άμβλυνσης των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής σε όλους τους τομείς πολιτικής. Ακολούθησαν μέτρα για τον «μετριασμό» της κλιματικής αλλαγής τα οποία ωστόσο δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα.